ریخته گری چیست؟
«ریخته گری» (Casting)، یکی از قدیمی‌ترین فرآیندهای ساخت و تولید است که با ذوب مواد و ریختن آن‌ها به درون قالب انجام می‌گیرد. این فرآیند، از متداول‌ترین روش‌های ساخت قطعات فلزی در صنایع مختلف به شمار می‌رود. ریخته‌گری، امکان تولید انبوه قطعاتی با ابعاد کوچک تا بزرگ، وزن چند گرم تا چند تن، شکل ساده تا پیچیده و ساختار یکپارچه را فراهم می‌کند. روش‌های متعددی برای اجرای ریخته گری وجود دارند. با این حال، ریخته گری ماسه ای به عنوان قدیمی‌ترین و رایج‌ترین روش اجرای ریخته‌گری شناخته می‌شود.
کاربرد ریخته گری چیست؟
ریخته گری، تقریبا در تمام صنایع کاربرد دارد. حدود 90 درصد از محصولات تولید شده در صنایع مختلف و ماشین‌آلات صنعتی، به نحوی با فرآیندهای ریخته گری در ارتباط هستند. با این وجود، بیش از 50 درصد از قطعات ریخته گری شده در صنایع ساخت ماشین‌آلات سنگین و تجهیزات حمل و نقل مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- حمل و نقل: خودروسازی، تجهیزات راه‌آهن، تجهیزات راه‌آهن و کشتی‌سازی
- ماشین آلات سنگین: کشاورزی و معدنکاری
- ماشین ابزار: تجهیزات ماشین‌کاری، قالب‌سازی، آهنگری، اکستروژن، شکل‌دهی و ریخته گری
- ماشین آلات کارخانه: تجهیزات کارخانه‌های تولید مواد شیمیایی، پتروشیمی، کاغذسازی، تولید شکر، نساجی، ذوب و نیروگاه‌ها
- صنایع نظامی: خودروها، تسلیحات، مهمات، مخازن و تجهیزات نگهدارنده
- تاسیسات: لوله‌ها، اتصالات،و فیتینگ‌های مورد استفاده در سیستمهای سرمایشی
- لوازم خانگی: وسایل آشپزخانه، مبلمان و تجهیزات باغبانی
- هنر: مجسمه‌سازی، وسایل زینتی، دکوراسیون و غیره
مواد مورد استفاده در ریخته گری چه هستند؟
چدن خاکستری، پرکاربردترین ماده مورد استفاده در فرآیند ریخته گری است. از دیگر فلزات متداول در این فرآیند می‌توان به چدن نشکن، آلومینیوم، فولاد، مس و روی اشاره کرد. البته امکان استفاده از مواد غیر فلزی مانند بتن شیشه، پلاستیک و رزین نیز برای ساخت قطعات ریخته‌گری وجود دارد. انتخاب ماده مناسب برای ساخت قطعات، به پارامترهایی نظیر حجم تولید، صرفه اقتصادی، دمای ذوب، سرعت خنک‌کاری، مقاومت در برابر فرسودگی، وزن و قابلیت جذب ارتعاش بستگی دارد. نوع ماده مورد استفاده، یکی از معیارهای تقسیم‌بندی انواع روش های ریخته گری و کاربردهای آن‌ها است.
کارخانه ذوب یا کارخانه ریخته گری چیست؟
کارخانه ریخته گری یا «کارخانه ذوب» (Foundry)، محل تولید قطعات فلزی به روش ریخته‌گری است. تمامی مراحل اجرای ریخته‌گری در این انجام می‌شود. از تجهیزات و مواد مورد استفاده در کارخانه ذوب می‌توان به دستگاه‌های قالب‌گیری، میکسر، کوره، پاتیل، وسایل انتقال، فیلتر، فلزات، آلیاژها، افزودنی‌ها و سیستمهای پیوند شیمیایی مواد اشاره کرد.