آهن اسفنجی چیست و چه کاربردی در ریخته‌گری دارد؟

آهن اسفنجی چیست و چه کاربردی در ریخته‌گری دارد؟

آهن اسفنجی چیست و چه کاربردی در ریخته‌گری دارد؟

تاریخچه آهن اسفنجی

استفاده از گندله متخلخل، حدوداً از سال ۸۹ در کوره‌های القایی ایران شروع شد. در آن سال‌ها کمبود قراضه احساس نمی‌شد و هرچند روند کیفیت قراضه نزولی بود ولی باز هم کسی به فکر استفاده از آن نبود. هندی‌ها و چینی‌هایی که کوره القایی به ایران فروخته بودند هم تشویق به استفاده از آن نمی‌کردند. شاید به خاطر اینکه پارامترهای مربوط به راندمان کوره‌هایشان افت می‌کرد.

در سال ۸۹، یکی از کارخانه‌های القایی یزد به دلایلی برای اولین بار به مصرف اسفنجی رو آورد. متعاقب آن، بسیاری از کارخانه‌ها، البته با تأخیر، از این محصول استفاده کردند. اولین واکنش، تقریباً در تمامی کارخانه‌ها، منفی بود. زیرا اولاً با روش شارژ آن آشنا نبودند و ثانیاً فسفر و گوگرد آن در مقایسه با قراضه، آنالیز ذوب را به هم می‌زد و کربن بالای آن کار را سخت می‌کرد. زمان ذوب طولانی می‌شد و سرباره بسیار، وحشتناک بود. لذا به محض استفاده، بسیاری از کارخانه‌ها استفاده از آن را تا همین اواخر متوقف کردند.

بسیاری از واحدهای کوچک و بزرگ تولید فولاد در کشور از این روش‌ها استفاده می‌کنند. ایران منابع طبیعی در دسترستری برای احیای مستقیم دارد. گندله متخلخل جایگزین مناسبی برای ضایعات آهن می‌باشد بنابراین می‌توانیم درصد بالایی از مواد اولیه جهت تأمین ذوب مورد نیاز واحدهای فولادسازی را بجای استفاده از ضایعات، از طریق این محصول تأمین کنیم.

 کاربردهای مهم آهن اسفنجی در ریخته‌گری

از این محصول در ریخته‌گری فولاد هم استفاده می‌شود. این محصول نسبت به آهن، عیار بالایی دارد و به این دلیل که در ایران منابع مختلفی برای استخراج و احیای آهنگری است، از آن در تولید فولاد استفاده می‌شود. در اصل گندله متخلخل، ماده اولیه تولید فولاد در ریخته‌گری است که ذوب می‌شود و به کمک آن می‌توان فولاد را تولید کرد. قبل از تولید آهن اسفنجی از ضایعات و قراضه ها برای در ریخته گری فولاد استفاده می‌شد که دیگر امروزه با وجود آهن اسفنجی، فولاد حاصل شده کیفیت و عیار بالایی دارد و می‌تواند استحکام و مقاومت زیادی هم داشته باشد.

این تکته را هم اضافه کنیم که در زمان تولید آهن اسفنجی، حدود 5 درصد از مواد اولیه آن به به نرمه اهن اسفنجی تبدیل می‌شود که از آن می‌توان برای کاربردهای مختلفی استفاده کرد. کاربرد این محول با خود آهن اسفنجی متفاوت است و در اکثر موارد می‌توان از آن برای ماده اولیه در تولید بریکت آهن استفاده کرد

تولید آهن اسفنجی به روش میدرکس

این روش به‌عنوان پر استفاده‌ترین روش‌های تولید در ایران و جهان می‌باشد. در این روش، گاز طبیعی وارد واحد شکست گاز می‌شود، سپس بر اثر حرارت وارد شده و کتالیست‌های مخصوص به هیدروژن و کربن تبدیل می‌شود. سپس این هیدروژن و کربن، در کوره‌ای که کوره احیا نام دارد، وارد می‌شود و با اکسیژن گندله سنگ آهن ترکیب می‌شود و باعث احیای سنگ آهن می‌شود.

سوالات متداول
  • مهمترین کاربرد آهن اسفنجی چیست؟
این محصول کابردهای متنوعی دارد، اما مهمترین کاربرد آن در کوره القائی است.
  • دلیل استفاده از آهن اسفنجی به جای آهن خام چیست؟

آهن اسفنجی عیار بالاتری نسبت به آهن خام دارد.

  • ویژگی‌های خاص گندله متخلخل چیست؟ 

این محصول در اندازه 4 تا 20 میلی متر تولید می‌شود و دارای چگالی ظاهری 3.4 تا 3.6 تن بر متر مکعب و همچنین چگالی توده 1.6 تا 1.9 تن بر متر مکعب می‌باشد.

  • بزرگ‌ترین تولیدکننده آهن اسفنجی در دنیا کدام کشور است؟

هندوستان یکی از کشورهایی است که به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده این محصول شناخته می‌شود..